12.11.09

К. М. Симонов - Жди меня, и я вернусь

 

Ông Nguyễn Ngân Dậm, từ Trung tâm điều dưỡng tâm thần Minsk, Cộng hòa Belarus vừa trở về đoàn tụ với người thân, sau gần 40 năm mất liên lạc. 
Chương trình Như chưa hề có cuộc chia ly... và Hãy chờ tôi của Nga Жди меня làm ta nhớ lại bài thơ xưa.

Константин Симонов

Ximonop

Жди меня

Жди меня, и я вернусь.
Только очень жди,
Жди, когда наводят грусть
Желтые дожди,
Жди, когда снега метут,
Жди, когда жара,
Жди, когда других не ждут,
Позабыв вчера.
Жди, когда из дальних мест
Писем не придет,
Жди, когда уж надоест
Всем, кто вместе ждет.

Жди меня, и я вернусь,
Не желай добра
Всем, кто знает наизусть,
Что забыть пора.
Пусть поверят сын и мать
В то, что нет меня,
Пусть друзья устанут ждать,
Сядут у огня,
Выпьют горькое вино
На помин души...
Жди. И с ними заодно
Выпить не спеши.

Жди меня, и я вернусь,
Всем смертям назло.
Кто не ждал меня, тот пусть
Скажет: - Повезло.
Не понять, не ждавшим им,
Как среди огня
Ожиданием своим
Ты спасла меня.
Как я выжил, будем знать
Только мы с тобой,-
Просто ты умела ждать,
Как никто другой.

1941

Đợi anh về

Em ơi đợi anh về
Đợi anh hoài em nhé
Mưa có rơi dầm dề
Ngày có dài lê thê
Em ơi em cứ đợi.

Dù tuyết rơi gió thổi
Dù nắng cháy em ơi
Bạn cũ có quên rồi
Đợi anh về em nhé!

Tin anh dù vắng vẻ
Lòng ai dù tái tê
Chẳng mong chi ngày về
Thì em ơi cứ đợi!

Em ơi em cứ đợi
Dù ai thương nhớ ai
Chẳng mong có ngày mai
Dù mẹ già con dại
Hết mong anh trở lại
Dù bạn viếng hồn anh
Yên nghỉ nấm mồ xanh
Nâng chén tình dốc cạn
Thì em ơi mặc bạn
Đợi anh hoài em nghe
Tin rằng anh sắp về!
Đợi anh anh lại về.
Trông chết cười ngạo nghễ.

Ai ngày xưa rơi lệ
Hẳn cho sự tình cờ
Nào có biết bao giờ
Bởi vì em ước vọng
Bời vì em trông ngóng
Tan giặc bước đường quê
Anh của em lại về.

Vì sao anh chẳng chết?
Nào bao giờ ai biết
Có gì đâu em ơi
Chỉ vì không ai người.
Biết như em chờ đợi.

(Tố Hữu dịch)

 

Nhà thơ Tố Hữu coi bản dịch "Đợi anh về" của Ximônốp là bài thơ tình hay nhất của đời ông, vì ông đã dịch như… sáng tác. Bản dịch dựa trên bản dịch ra tiếng Pháp, chứ không phải nguyên bản tiếng Nga.
Dịch giả Thúy Toàn (sinh năm 1938) cho là ngoài bản dịch này, bao nhiêu người dịch lại, cố dịch cho sát nghĩa hơn, đều hỏng hết, vì nó đã đi vào lòng người từ lâu. Ngay ông (Thúy Toàn) cũng không dám dịch lại, mặc dù có trong tay các bản khác nhau, ông nói: Văn học nghệ thuật bao giờ cũng chỉ có độc bản.
Ông nói thêm là, người Pháp dịch thơ Nga thường chuyển sang thơ tự do, trong khi thơ Nga cổ điển vần điệu rất chặt. Điều này làm cho các bản dịch thơ Nga qua tiếng Pháp của các bậc đàn anh nhiều khi chỉ còn là… ngẫu dịch. Một điều namkts57 thường băn khoăn: (chuyển thể, chuyển ngữ, chuyển dịch), hóa ra đã được chú Thúy Toàn nói từ lâu: thơ Nga được chuyển sang thể thơ lục bát ? Lục bát là thể thơ rất Việt Nam. Chuyển sang lục bát dễ thành vè lắm… dịch thế nào thì là không … Việt Nam, và sao thì vẫn giữ được cho câu thơ cái chất… châu Âu… Nhìn lại, thấy đời văn của mình hãy còn mỏng lắm. (Theo Phạm Khải)

Hồng Thanh Quang : "Đợi anh về" là một bản dịch tuyệt vời và cũng là một kỷ vật thiêng liêng về một thời không thể nào quên, khi cả dân tộc đứng lên chiến đấu chống xâm lược giành lại nền tự do, độc lập và thống nhất đất nước …tôi đánh bạo thử dịch "Đợi anh về" từ nguyên bản tiếng Nga, để tưởng nhớ Simonov và tình yêu đau đớn và bất tuyệt mà ông đã dành cho nữ nghệ sĩ Valentina Serova (V.S). Cuộc hôn nhân của họ không kéo dài được tới lúc đầu bạc răng long nhưng đã giúp cho Simonov viết được những bài thơ trữ tình hay nhất của ông, mà đỉnh cao là "Đợi anh về".

Жди меня

Жди меня, и я вернусь.
Только очень жди,
Жди, когда наводят грусть
Желтые дожди,
Жди, когда снега метут,
Жди, когда жара,
Жди, когда других не ждут,
Позабыв вчера.
Жди, когда из дальних мест
Писем не придет,
Жди, когда уж надоест
Всем, кто вместе ждет.

Жди меня, и я вернусь,
Не желай добра
Всем, кто знает наизусть,
Что забыть пора.
Пусть поверят сын и мать
В то, что нет меня,
Пусть друзья устанут ждать,
Сядут у огня,
Выпьют горькое вино
На помин души...
Жди. И с ними заодно
Выпить не спеши.

Жди меня, и я вернусь,
Всем смертям назло.
Кто не ждал меня, тот пусть
Скажет: - Повезло.
Не понять, не ждавшим им,
Как среди огня
Ожиданием своим
Ты спасла меня.
Как я выжил, будем знать
Только мы с тобой,-
Просто ты умела ждать,
Как никто другой.
 

(Tặng V.S)

Đợi anh, anh sẽ về,
Hãy đợi chờ anh nhé.

Hãy đợi, mặc dầm dề
Mưa giăng buồn tái tê,
Hãy đợi, mặc tuyết giá,
Hãy đợi, dù nắng nôi,
Dù mọi người hết đợi,
Hôm qua quên lãng rồi.

Hãy đợi, dù xa ngái
Chẳng tới một dòng thư,
Hãy đợi, dù tất cả
Đã chán chê đợi chờ.

Đợi anh, anh sẽ về,
Chớ mong chi điều phúc
Cho tất cả ai người
Nghĩ giờ, quên phải lúc.

Dù con ta, mẹ ta
Đều tin rằng anh chết,
Dù bạn chờ đã mệt,
Bên bếp lửa quây quần
Sẽ cạn men rượu đắng
Tưởng niệm một linh hồn...

Đợi anh. Và cùng bạn
Chớ nâng ly vội vàng.

Đợi anh, anh sẽ về,
Chẳng xá gì chết chóc.
Mặc ai đó không ngờ,
Thốt lời: May được thoát!

Không đợi, làm sao biết
Giữa bão đạn mưa bom
Bằng mong ngóng chờ trông
Em cứu anh khỏi chết.

Anh nhờ đâu sống sót,
Mỗi đôi mình hiểu thôi,-
Chỉ vì em biết đợi
Khác ai ai trên đời...

(Hồng Thanh Quang dịch)
 

Жди меня, и я вернусь
Константин Михайлович Симонов

Жди меня, и я вернусь.
Только очень жди,
Жди, когда наводят грусть
Желтые дожди,

Жди, когда снега метут,
Жди, когда жара,
Жди, когда других не ждут,
Позабыв вчера.

Жди, когда из дальних мест
Писем не придет,
Жди, когда уж надоест
Всем, кто вместе ждет.

Жди меня, и я вернусь,
Не желай добра
Всем, кто знает наизусть,
Что забыть пора.
Пусть поверят сын и мать
В то, что нет меня,
Пусть друзья устанут ждать,
Сядут у огня,
Выпьют горькое вино
На помин души...
Жди. И с ними заодно
Выпить не спеши.

Жди меня, и я вернусь,
Всем смертям назло.
Кто не ждал меня, тот пусть
Скажет: - Повезло.
Не понять, не ждавшим им,
Как среди огня
Ожиданием своим
Ты спасла меня.
Как я выжил, будем знать
Только мы с тобой,-
Просто ты умела ждать,
Как никто другой.

Đợi anh, anh sẽ về.
Konstantin Mikhailovich Simonov

Đợi anh, anh sẽ về.
Chỉ đợi lâu thôi nhé,
Đợi, khi lòng buồn bã
Cơn mưa vàng lá bay,

Đợi, khi tuyết phủ dày
Đợi, khi trời nắng lửa
Khi không ai đợi nữa
Quên đi ngày hôm qua

Đợi, khi từ quá xa
Thư anh không đến kịp,
Khi mọi người chán hết
Không ai đợi cùng em.

Đợi anh, anh sẽ về.
Đừng nghe lời người khác
Tất cả đều lẻo mép:
- Đến lúc quên anh đi.
Mẹ già và con thơ
Tin anh không còn nữa,
Bạn bè bên bếp lửa,
Đợi mệt mỏi quá rồi,
Họ uống rượu đắng thôi
Nhớ linh hồn anh đó…
Đợi nhé. Riêng em nhé
Đừng có uống vội nghe.

Đợi anh, anh sẽ về.
Trêu ngươi cả cái chết
Mặc kẻ không đợi nói:
- May ra còn sống thôi.
Họ không hiểu được rồi
Giữa mưa bom đạn lửa
Bằng đợi chờ mong nhớ
Em đã cứu được anh

Anh còn sống trở về
Chỉ hai ta hiểu nổi,-
Đơn giản em biết đợi,
Không ai khác như em

(Nguyệt Vũ dịch)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Related Posts with Thumbnails